ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ Η ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ

"Ασφαλώς και θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να βοηθήσουμε στην επιτυχημένη ολοκλήρωση της συγκεκριμένης εργασίας και θα σας στηρίξουμε προσωπικά όπως έχουμε μάθει να λειτουργούμε πάντοτε", λέει ο συνάδελφος και σου ανάβουν τα λαμπάκια. Τι λες βρε αθεόφοβε; Ακριβώς πριν μπούμε στη συνάντηση άστραφτες και βρόνταγες για το συγκεκριμένο άνθρωπο αναφερόμενος σε τσουχτερές έννοιες όπως διπροσωπία, καλοθελητής και άλλα κοσμητικά. Και βγαίνεις σαν φιλόσοφος στην Αρχαία αγορά να αγορεύσεις υπέρ του; Εσύ που δεν χάνεις ευκαιρία να μολύνεις συζητήσεις, να αναφερθείς υποτίθεται γενικά, αλλά ουσιαστικά φωτογραφίζοντας τον; Ε! Περισσεύει η υποκρισία…

"Παρόλο που περιφρονεί ο ένας τον άλλο, καλοπιάνει ο ένας τον άλλο, και παρόλο που θέλουν να υπερέχουν, υποκλίνονται ο ένας στον άλλο", είπε ο Ρωμαίος Αυτοκράτωρ Μάρκος Αυρήλιος και τι στρωτά που κολλάει σε όλες τις φάσεις και εκφάνσεις της ζωής αλήθεια.

Μα τι είναι όμως η Υποκρισία;

Πώς θα κατανοήσεις τι σημαίνει και πότε γίνεσαι αιχμάλωτός της; Είναι η επιτηδευμένη απόκρυψη αισθημάτων και σκέψεων. Οι όροι υποκριτής και υπόκριση, προερχόμενοι από το αρχαίο ελληνικό θέατρο, δηλώνουν τον ηθοποιό και την επί σκηνής τέχνη του, αντίστοιχα.

Όταν χρησιμοποιώ ηθοποιϊα στις σχέσεις μου με συνανθρώπους, είμαι υποκριτής. Η υποκρισία, είναι το αντίθετο της γνησιότητας και της ειλικρίνειας. Ένας άνθρωπος πέφτει στην υποκρισία προσπαθώντας να διατηρήσει καλή εξωτερική εικόνα χωρίς να φροντίζει, ώστε και εσωτερικά να είναι αυτός ο άνθρωπος που θέλει να δείχνει. Μπίνγκο αναφωνείς! Αρχίζει να τρέχει το μυαλό σε παραστάσεις του παρελθόντος σαν αυτοκίνητο σε ξέφρενη πορεία.

Υποκρίθηκες τότε που έδειξες χαρά συναντώντας εκείνον τον φίλο σου, αφού 2 ημέρες πριν έλεγες ότι δεν τον συμπαθείς, αλλά σου άρεσε η παρέα με την οποία ήταν μαζί και ήθελες να έχεις όφελος.

Υποκρίθηκες όταν σε συζητήσεις κληρονομικής φύσης με συγγενείς λες στον καθένα ξεχωριστά αυτά που θέλει να ακούσει. Υποκρίθηκες όταν δεν σου άρεσε το δώρο που σου πήρε η γυναίκα σου αναφωνώντας "πανέμορφο", αλλά δεν το έβαλες ποτέ.

Υποκρίθηκες όταν οι γονείς σου ξεκαθαρίζοντας τα κληρονομικά άφησαν στον αδελφό σου το μεγαλύτερο σπίτι εξηγώντας σου τον λόγο, αλλά μετά θάνατον τα έβαλες με τον αδελφό σου. Ανατριχιάζεις το ξέρω, αλλά δέξου το. Είμαστε όλοι εν δυνάμει ηθοποιοί κατά το δοκούν.

Η υποκριτική διδάσκεται και χειροκροτείται στο σανίδι, αλλά πολλές φορές τα σενάρια της ζωής είναι απείρως πιο εντυπωσιακά. Ουσιαστικά η υποκρισία προέρχεται από την επιθυμία ή την ανάγκη να κρύψουμε τα αληθινά μας συναισθήματα ή κίνητρα από άλλους, προβάλλοντας μια ψευδή ή μη πραγματική εικόνα του εαυτού μας. Υπάρχει ασυνέπεια μεταξύ του τι σκέφτεται και του τι γίνεται ή του τι λέγεται, ώστε να μην αποκαλυφθεί η πραγματική μας προσωπικότητα. Υπό αυτήν την έννοια, η υποκρισία είναι μια από τις πολλές μορφές που αποκτούν τα ψέματα. Κι είπε η λαϊκή αοιδός, "Υποκρισία για ποια αγάπη μου μιλάς για ποια θυσία;" Πόσες αλήθειες κρύβουν κάποια λόγια, τα οποία αποτελούν στίχους επιτυχιών γιατί πολύ απλά είναι θυμοσοφίες της ζωής!

Απλά αναλογίσου πόσες φορές έχει χρειαστεί για να διαχειριστείς πρόσωπα και καταστάσεις να φορέσεις ένα προσωπείο, ώστε να υποκριθείς. Μην ψαρώνεις, δεν σε κατηγορώ, ούτε σε κρίνω, αλλά όσο εύκολα ή δύσκολα και αν σου βγει, θα το κάνεις γιατί το προστάζουν οι περιστάσεις. Άρα μην μου αποποιείσαι της ευθύνης και ξαφνικά θέλεις να δείξεις ότι εσύ είσαι αναμάρτητος. Κάτω από το πέπλο μιας τεράστιας υποκριτικής στάσης του όλο και μεγαλύτερου μέρους της ανθρωπότητας, όταν έχουν αρχίσει να ξεθωριάζουν τα πρότυπα, κάνουν όλοι την προσπάθειά τους να παίξουν το απαιτούμενο θέατρο. Και αυτό ακριβώς είναι που μπερδεύει τους ρόλους.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα της υποκρισίας είναι η επίδειξη. Έλεγε ο Όσκαρ Ουάιλντ: "αγαπώ την υποκριτική γιατί είναι πολύ πιο πραγματική από τη ζωή", δηλαδή όλα γίνονται για το "φαίνεσθαι''.

Δεν θέλω να σε βαρύνω, απλά να συνειδητοποιήσεις την πραγματικότητα χωρίς περιστροφές. Τώρα θα μου πεις και τι κάνουμε; Δεν υπάρχουν οδηγίες καλέ μου φίλε στην υποκρισία, παρά μόνο εσωτερικές σκέψεις και διάφανη αντίληψη του ίδιου σου του εαυτού. Μήπως να βάλεις στην εξίσωση και την αχαριστία; Λογικό δεν ακούγεται; Σίγουρα σου έχει τύχει να συναντηθούν στη σκέψη σου η υποκρισία με την αχαριστία. Βλέπεις, υπάρχουν άνθρωποι που σε πείθουν ότι δεν είναι σαν όλους τους άλλους, σε κάνουν να δεις κάτι το διαφορετικό στα μάτια τους και στην ψυχή τους, σε κάνουν να προσπαθήσεις ξανά για τις ανθρώπινες σχέσεις και να δώσεις ευκαιρίες που είχες υποσχεθεί να μη δώσεις ξανά.

Δίνεις χρόνο, ενέργεια, πίστη, αφοσίωση και εκεί που νιώθεις ότι τους έπεισες, με μια μονοκονδυλιά εκείνοι σε ρουφάνε δίχως αύριο και σου επιστρέφουν ψίχουλα. Δεν πειράζει, λες, θέλουν τον χρόνο τους, έχουν θέμα με την εμπιστοσύνη, θα τους κερδίσεις εν καιρώ. Αλλά με τον καιρό αντιλαμβάνεσαι πως δεν είναι αυτός ο λόγος. Και τους έχεις εκεί να συνεχίζουν να σου ζητούν για να τους δώσεις, περνάει ο καιρός, γίνονται πιο απαιτητικοί και νιώθεις ότι είναι σαν τις βδέλλες που σου ρουφάνε το αίμα. Και έρχεται το ερωτηματικό. Θα φύγουν ή όχι; Γιατί αυτοί που δεν φεύγουν αρχίζουν να σου παραπονιούνται και να γίνονται κριτές της δικής σου συμπεριφοράς σε μια προσπάθεια να πετύχουν στο σκοπό τους. Καλώς τα δέχτηκες, νάτην η αχαριστία. Και κερατάς και ζημιωμένος!

Μίλησες για εξίσωση πριν. Ώρα να βάλεις σε αυτή και τους υποκριτές. Μια είναι η διαφορά τους με τους αχάριστους. Οι υποκριτές δε δίνουν ποτέ, απλά υποκρίνονται. Δηλαδή παριστάνουν πως δίνουν, αλλά ουσιαστικά παίζουν Άμλετ στο θέατρο ή για να στο κάνω Ελληνικό..."και κλάμα η Μάρθα Βούρτση!"

Επιστράτευση ψεύτικων συναισθημάτων, υποτιθέμενης υποστήριξης, δυνατών δηλώσεων για το πόσο σου στάθηκαν. Επί της ουσίας; Σε ό,τι σου συμβαίνει θα ακούς από το στόμα τους "εγώ σου στάθηκα, εγώ ήμουν εκεί για εσένα, τότε που οι άλλοι σου γύρισαν την πλάτη σου άνοιξα το σπίτι μου, μοιράστηκα το φαΐ μου μαζί σου κλπ".

Μην μου πεις ότι αν έχεις καταφέρει να καταλάβεις τους αχάριστους δεν καταλαβαίνεις τους υποκριτές; Διπλώματα στον τοίχο και παράσημα θέλουν καρδιά μου για να υπάρχουν χειροπιαστές αποδείξεις (και καλά) των καλών που σου έκαναν. Γιατί έτσι θα έρθουν να σου ζητήσουν ανταπόδοση. Θα σου πετάξουν στη μούρη το παρελθόν για να πάρουν αυτό που τελικά επιθυμούν οι ίδιοι. Το όφελος!

Τον 3o αιώνα μ.Χ ο Αρχαίος ιστοριογράφος της φιλοσοφίας Διογένης Λαέρτιος είπε για τον φιλόσοφο Αρίστιππο:

"Ήταν ικανός να προσαρμόζεται και στο μέρος και στον χρόνο και στο πρόσωπο και σε κάθε περίσταση να υποκρίνεται κατάλληλα."